Değer Yatırımı Nedir? - 2

Yatırımcı doğru zamanı sabırla beklemeli. O zaman geldiğinde sermaye ve cesaret (hesabına güven) var ise başarı birkaç şeye dikkat ederek yakalanıyor. Dönen bir atlı karıncaya atlamaya benzetiyorum ben. Eğer tatsızlık çıkarmadan, etrafa, kendine zarar vermeden atlı karıncaya atlayabilirsen, sonra istediğin gibi tadını çıkarır, çok fazla telaşa kapılmadan durunca da inersin. Herşey doğru noktada atlamaya bakıyor.

Kişinin sabırlı olup doğru zamanı beklemesinin önündeki en büyük engel ise borsada sürekli fiyat kotasyonlarının oluşması.

Hisse Senedi Piyasları (Borsa):

Buffett, hisse senedi piyasalarını manik depresif ve hiperaktif bir adama benzetiyor. Öyle biri ki hiç talep etmemenize rağmen sürekli elinizdeki mala teklif veriyor, size bir mal satmaya çalışıyor. Sizin yada onun elindeki malın(şirketin) değeri, genelde yıllara sari olarak değişiyor ama o yinede her an, her dakika teklif veriyor.
Manik olduğu dönemlerde yüksek, depresif olduğu zamanlarda kötü teklifler verir. Bazı zamanlarda aklını kaçırıyor anormal yüksek veya düşük teklifler veriyor. Ve genelde en abartılı yüksek tekliflerin hemen akabinde abartılı düşük fiyatlar teklif ediyor.

Bu manik depresif adam, piyasaya likidite adı verilen çok büyük bir nimet eklediği için idare ediliyor, yoksa çekilecek biri değil.
Bu adamın kotasyonlarını, sadece alım ve gerek olursa satım esnasında değerlendirmek lazım. Onun dışında sadece harika mallara çok ucuz teklif sunmasını bekleyerek uzak durulur.

Buffett, şöyle diyor.

‘Geceleyin hisse fiyatlarını düşünerek yatağa girmek iyi bir şey değil. Biz değeri ve şirket performansını düşünürüz. Hisse senedi piyasasının görevi bize hizmet etmektir, emretmek değil’.

Başarılı İşadamı ve Emlak Yatırımcısı Borsada

Birçok iş adamı ve emlak yatırımcısı, kendi işlerinde çok başarılı iken sadece farklı birşey yapmaları gerektiğini düşünerek borsada ciddi zararlara uğruyor. Halbuki iyi bir işadamı ve emlak yatırımcısı, birçok akılsız spekülatörden daha fazla başarılı olabilecek ticari mantığa sahip. Asıl doğru yatırım mantığı, hisseye gayrimenkul yada iş gibi bakmak.

Reel Sektör/Gayrimenkul Sektörü'nün, hisse senedi piyasaları ile mukayesesi, kişiyi çok doğru bir bakış açısına götürür diye düşünüyorum.

2001 yılında, maliyetinin altında bir çok gayrimenkul alındı satıldı. 100.000TL’ye ev alan, çoğu Türk gibi başarılı bir emlak yatırımcısı, ona buna fazla danışmadan, fırsat bu fırsat der ve gidip evi alır. Hesap basittir. Bu evin bir değeri, maliyeti, kira getirisi var ve alt alta yazınca bu fiyata satılmaması lazım.

O aldıktan sonra konut fiyatları daha düşmeye devam eder aynı binada fiyatlar 75.000TL’ye düşünce adam parası varsa bir tane daha alır. 50.000’e düşerse borçlanır bir tane alır. 40.000’e düşerse aynı şehirde almayayım, deprem falan olur der belki ama başka şehirde yine alır.

Bu adamın üniversite mezunu olmasına, iyi danışmanları olmasına, çok zeki olmasına, inanılmaz formüllerle uğraşmasına gerek yok.

Bu noktada Buffett'ın şu sözlerini paylaşmak faydalı olur.

'125'i geçtikten sonra IQ'nun yatırım başarısı ile alakası kalmaz. Sıradan bir zekanız varsa, sadece başkalarının yaptığı gibi başınızı belaya sokacak dürtülerinize kulak asmamayı öğrenmek lazım. bunun dışında bişeye gerek yok.'

'Bize lazım olan daha fazla zeka değil, daha fazla disiplindir.'

Eğer emlak piyasasında da aldığı dairenin fiyatı, borsadaki gibi her dakika ekranda değişseydi, muhtemelen aynı adam ev fiyatı 75.000’e düşünce, borsada da yapacağı şekilde, bırakın yeni ev almayı 100.000’e aldığını da zararına satardı.

Yada 100.000 gibi uygun bir fiyattayken teknik analizi kullanır ve 170.000 olsun o zaman alayım derdi. Bir türlü bu açık büfeye katılamazdı. (100.000 liraya satılan bir malı almak neden 170.000 liraya satılan bir malı almaktan daha riskli bunu anlayamadım bu yaşa kadar diyor Buffett).

Emlak piyasası manik depresif ve hiperaktif bir tarzda işlemediği için yatırımcı çok büyük manevralar, zeka ve akıl alametleri göstermeden başarılı oluyor. Aynı yatırımcıyı borsaya götürünce, ezbere bildiği doğruyu, hayatta yapamıyor hatta aklının ucuna getirmiyor. Mutlaka bir anormallik yapmalıyım diye düşünüyor.

Bu manik depresif hisse senedi piyasası neden emlak piyasasından daha cazip fırsatlar sunuyor? Çünkü, tüm döngü borsaya benzemesine rağmen emlak piyasasında kimse kolay kolay akılsızlık yapmıyor piyasanın manik depresif, hiperaktif hareketlerine mürid olmuyor. Emlak piyasasında 5000 TL kira getiren 100.000 TL’ik ev bulunur mu? Yani F/K’sı 1,67 olan bir ofis, konut olur mu? Olmaz. Biri 5000 TL kira getiren evini 100.000’e satışa çıkarsa, çıkarmadan akrabalar alır, yoksa komşu alır, yoksa satmasını istediği emlakçı alır. Bu tip 40 yılda bir olabilecek (eğer olursa tabii) anormal fırsatlar piyasaya düşmeden kaybolur. Sermaye piyasalarında ise bol bol, sık sık olur. 2008 yılında F/K’sı 1'in altında, yani bir yıllık karından daha ucuza satışta olan şirketler vardı. F/K'sı 2-3 aralığında onlarca muhteşem şirket vardı.


'20-25 milyon TL'ye Tuncay Özilhan'dan ADEL'i istese kişi nasıl bir küfür duyardı acaba, yada THY'yi 600 milyona Tayyip Bey'den yada TTRAK'ı 200-250 milyona KOÇ'tan. Bunların hepsi manik depresif adam tarafından ekranlara yazıldı hemde aylar boyunca....Gören gördü, görmeyen bir dahaki sefere.

-hisse.net'ten elliot41'in yazısı-