Trend Psikolojisi

Toplumsal psikolojinin en açık örneği 1994 yükseliş trendinin sonlarında yaşanmıştır. Buradan alınacak dersler gelecekteki davranışlara yön verecek niteliktedir.

TREND PSİKOLOJİSİ

BORSA yükselen trende girdiğinde toplum pozitif düşünmeye başlar. Gelecek için şurda burda olumlu gelişmelerden bahsedilmeye başlanır. Borsa ile ilgilenenler herşeyi olumlu değerlendirmeye başlarlar. Gelecek için beklentiler yükseltilir. 

YÜKSELEN TREND BAŞLAMIŞTIR. 

Zaman geçip trend ilerledikçe coşku artar. O güne kadar işlem bile görmeyen hisse senetleri keşfedilmeye başlanır.
Ne kadar ucuz kaldıkları konuşulur. düşük fiyatlı hisse senetleri büyük sıçramalarla yükselmeye başlar. Uzun bir yükselişten sonra borsa tepe yapmaya başladığında insanlar gelecekten hala umutludurlar. Yükselen trend süresince yaşananlar çoğunluğun olumlu düşünmesini sağlamaktadır.
Trendin başlarında hedefler aşılmış olmasına rağmen fiyatların hala düşük olduğu düşüncesi yaygındır. Hisse senetlerini satanlar yükselişin devam ettiğini görünce şüpheye düşerler. Yükselen fiyatlardan pay alamadıkları için aralarında pişmanlık duyanlar vardır.
Tekrar alım dalgası gelir. Borsadaki yüksek kazançlar medyanın ilgisini çeker. Büyük kazançların ön sayfalara çıkması borsanın her gün konuşulur olması dikkatleri daha çok çeker. Borsaya gelmekte tereddüt edenler de ikna olmaya başlar. Borsaya gelenlerin sayısı hızla artar. 

Bu dönemde borsaya kanalize olan parasal büyüklük yeni rekorları getirir.
Aylar süren yükselişe rağmen haberlerin hala olumlu algılanması fiyatlara kısa sürelerde yeni sıçramalar yaptırır. Ardından başlayan kısa süreli trend düzeltmelerinde satışlar azalır. Kısa süreli gerilemeler önemsenmez. Fiyatın gerilemesi alım için sırada bekleyenleri harekete geçirir. Her yerden alım yönünde tavsiyeler gelmektedir. Herkesin borsada alım için yarıştığı bir dönemde satış yapmaya karar vermek psikolojik yönden oldukça zordur.

Bazıları daha önceden düşük fiyatlardan topladıkları hisse senetlerini dağıtmaya başlamışlardır. Zaman zaman yoğun satışlara rağmen fiyat hemen toparlanabilmektedir. Alım gücü son aşamaya geldiği için trend değişikliği hemen hissedilmez. Fiyatların biraz gerilemesi alım için uyarıcı olmaya devam etmektedir. 

Hisse senetleri arasında farklılaşma başlar. Bazı hisse senetlerinde tepeler belirginleşmeye başlamıştır. Alımlar satışlara oranla daha zayıf kaldıkları için yükselişler trendin devam etmesine yetmez. Bazı hisse senetleri yükselirken bazılarında yoğun satışlar görülür. Hisse senetlerinin farklı yönlere gitmeye başlaması toplumda görüş ayrılığının işaretidir. 

Piyasa dengelenmeye başlar. O güne kadar yükselen trendi devam ettiren alıcıların üstünlüğü azaldıkça düşüş trendine dönen hisse senetlerinin sayılarında artış görülür.
Satış zamanının geldiğini düşünenlerin sayıları armaya başlar. Elde edilen kazançlar diğer geciktirilmiş ihtiyaçlar için harcanmaya başlar. 

 

PARA BORSADAN ÇIKMAYA BAŞLAMIŞTIR. 

Düşen hisselere gelen yeni alıcıların gücü artık önceki fiyat düzeyini aşmaya yetmez. Zararlar başladığı için tedirginlik artar. Gelen haberlerden olumsuz algılananların sayısında artış vardır. 

YÜKSELEN TRENDİN TEPESİ TAMAMLANIR. 

Yükselişe sonradan katılmış bazı hisse senetlerinden kaçış hızlandığı için önemli gerilemeler yaşanır. 

BORSA TEPE YAPMIŞ VE DÖNÜŞ BAŞLAMIŞTIR.
Düşüş trendi başlar. Kar realizasyonları arttıkça gerileyen fiyatlar zaman zaman gelen iyi haberlerle alıcıları harekete geçirir. Ama artık alım eğiliminde olanların sayısı fazla değildir. Yükselişler tepkiden öteye geçmez. İşlem hacmi yetersiz kalır. Kısa süren yükselişlerden sonra satışlar yine artar.

Zararda olanlar fiyatın aldıkları maliyete ulaşmasını beklemektedirler. Pişmanlık arttığı için yükselen fiyatlarda satıcılar acelecidir.
Arada bir gelen olumsuz haberlerin satışlar üzerinde etkisi artmaya başlar. Toplumda karamsarlık yaygınlaşmaya başlamıştır.

Zaman zaman panik satışları görülmeye başlanır. Satış baskısı ağırlaştığında elinde hisse senedi olanlar iyi haberlere rağmen alıcıların neden gelmediklerini merak etmeye başlarlar. Şüpheler artar. Bazıları hisse senetlerinin gelecekte çok yükseleceğine inanmaya devam eder. Zararına satmayı düşünmez. 

HAYAL KIRIKLIĞI İÇİNDE UZUN VADELİ YATIRIM YAPTIĞINI DÜŞÜNMEYE BAŞLAR.
BORSADAN UZAKLAŞIR.. 

 -hisse.net'ten Tokkan'ın yazısı-